پارچه کتان
پارچه کتان که در عامیانه به آن پارچه کتون گفته می شود ازجمله کهن‌ترین و پرطرفدارترین پارچه‌ها شناخته می‌شود که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. این نوع پارچه از الیاف طبیعی گیاه کتان تهیه می‌شود و به خاطر خصوصیات منحصر به فردش در سرتاسر دنیا محبوبیت خاصی دارد.
احتمالا شما هم پیش از این با پارچه کتان آشنا شده‌اید و بارها بارها از آن بهره برده‌اید. در این مقاله، می‌خواهیم شما را با خصوصیات و ویژگی‌های پارچه کتان بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع‌تری در این باره کسب کنید.
کتان چیست؟
کتان پارچه‌ای محکم و جنس آن طبیعی است که از الیاف گیاه کتان دست می‌آید. الیاف کتان نیز از ساقه‌ی گیاهی به نام لینوم یا فلاکس استخراج می شود. این گیاه گل‌های بنفشی دارد و در نقاط مختلف جهان به خصوص در اروپای غربی رشد می‌کند. گیاه کتان هر ساله کشت می‌شود. معمولاً تخم این گیاه در ماه‌های اردیبهشت و خرداد کاشته می‌شود و رشد آن تقریباً سه ماه زمان می برد. گیاه کتان کاربرد متنوعی دارد. علاوه بر کاربرد در تولید منسوجات، از دانه‌های آن نیز برای استخراج روغن استفاده می‌شود.این گیاه در هوای سرد و نسبتاً مرطوب بهتر رشد می‌کند و نیازمند میزان مناسبی از بارندگی می باشد. مقطع طولی الیاف کتان به شکل استوانه‌ای صاف و گاهی مارپیچ است، هرچند که شکل روبان یا نوار طبیعی آن مشابه پنبه است. الیاف کتان اغلب نرم و شفاف هستند و شفافیت آنها با حذف چربی‌ها بیشتر نمایان می‌شود. بهترین نوع الیاف کتان معمولاً در شمال فرانسه، ایرلند و بلژیک تولید می‌شود.
انواع پارچه کتان
پارچه های کتان با توجه به فرآیند تولید و ترکیبات استفاده شده در آنها در انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که شامل موارد زیر می باشد:
۱. پارچه کتان کش یا پارچه کتان پنبه‌ای:
این جنس پارچه کتون از شباهت بسیاری به پارچه‌های برخوردار است. ازجمله ویژگی‌های آن می‌توان به مقاومت بالا، طول عمر زیاد، شست و شوی آسان، و قابلیت کشسانی اشاره کرد. اما این نوع پارچه در معرض چروک شدن و آبرفت قرار دارد.
۲. پارچه کتان نخی:
در تولید این پارچه، مقدار زیادی نخ استفاده شده است. این نوع پارچه آبرفت کمی دارد، جریان هوا به خوبی از آن عبور می‌کند، و با پوست بدن سازگار خوبی دارد.
۳. پارچه کتان کاغذی:
پارچه کتان کاغذی گونه تغییر یافته از پارچه لنین است که متشکل از درصد‌های مختلفی پنبه، پلی استر، و ویسکوز است. این پارچه‌ها بسیار سبک هستند، ظاهری زیبا و عمری طولانی دارند، اما به آسانی چروک می‌شوند ولی چروک آنها نیز به آسانی برطرف می‌شود.
۴. پارچه کتان صابونی:
پارچه کتان صابونی ازجمله باکیفیت‌ترین زیرمجموعه‌های پارچه کتان است. استفاده از این پارچه می‌تواند در فصل‌های گرم و مناطق گرمسیر توصیه می شود و انتخاب بسیار مناسبی باشد. این پارچه سریع خشک می‌شود، قابلیت رنگ‌پذیری و طرح‌پذیری بسیار زیادی دارد، مقاومت بالایی داشته و طول عمر و دوام آن زیاد است.
۵. پارچه کتان کریستال:
خاصیت ایستایی پارچه کتان کریستال و ضخامت متوسطی که دارد باعث استقبال زیاد افراد از این نوع پارچه شده است.
ویژگی‌های پارچه کتان:
مقاومت و دوام بالا: کتان از مقاوم‌ترین پارچه‌های طبیعی می باشد و استحکام بالایی دارد. این مقاومت استفاده‌های طولانی‌مدت را برای پارچه کتان امکان پذیر نموده است.
جذب رطوبت: پارچه کتان قابلیت جذب رطوبت بالایی دارد و سریع خشک می‌شود. این خاصیت باعث می‌شود که پارچه کتان برای فصول گرم و مرطوب گزینه مناسبی باشد.
راحتی و تنفس‌پذیری: پارچه کتان بسیار تنفس‌پذیر است و هوا به خوبی از آن عبور می‌کند، به همین دلیل در روزهای گرم تابستانی افراد احساس راحتی بیشتری با آن دارند.
زیبایی و جذابیت طبیعی: پارچه کتون ظاهر طبیعی و جذاب دارد و با گذشت زمان، زیبایی آن افزایش نیز می‌یابد.
محیط‌زیستی و پایدار: پارچه کتان یکی از پایدارترین پارچه‌های طبیعی است زیرا در تولید ان مواد مصنوعی و شیمیایی به کار نرفته و تأثیر کمتری بر محیط‌زیست دارد.
کشسانی: کتان به دلیل الیاف قوی و محکم، کشسانی خوبی دارد.
مقاومت در برابر آسیب‌های محیطی: پارچه کتان در برابر حشرات خورنده، کپک‌ها، قارچ‌ها و انواع پوسیدگی مقاوم است. به علاوه، پارچه کتان تحمل خوبی در برابر حرارت دارد.
مقاومت در برابر اسیدها: کتان توانایی خنثی‌سازی اسیدها را دارد و در برابر اسیدها مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.
مقاومت در برابر مواد قلیایی: این ویژگی به هنگام شستشو بسیار حائز اهمیت و مهم است.زیرا مواد شوینده اکثرا از مواد قلیایی تشکیل شده و پارچه کتان مقاوم در برابر مواد قلیایی موجود در مواد شوینده می باشد.
کاربردهای پارچه کتان:
به دلیل خنکی و تنفس‌پذیری بالا پارچه های کتان برای تولید لباس‌های تابستانی بسیار کاربردی می باشد. از کتان برای تولید انواع لباس‌های تابستانی مثل پیراهن‌ها، شلوارها، و دامن‌ها استفاده می‌شود.
ظاهر طبیعی و شیک کتان آن را به یک انتخاب عالی برای لباس‌های رسمی و اداری تبدیل کرده است.
در تولید محصولات خانگی مانند ملحفه، پرده، و دستمال سفره نیز کتان به کار می رود. ملحفه‌های خانگی در سه قسمت اصلی خانه کاربرد دارند: اتاق خواب، حمام و روی میز.
پارچه کتونی حمام ترکیبی از بافت پارچه کتانی با حلقه‌هایی از بافندگی و روند می‌باشد. این حلقه‌ها باعث جذب بیشتر کتان می‌شوند. ملحفه‌های حمام شامل دستمال ، حوله دستی، روتختی، حوله حمام، فرش و تشک حمام می‌باشند.
پارچه کتان با ویژگی‌های منحصر به فرد که دارد و مزایای زیست‌محیطی‌اش، همچنان یکی از محبوب‌ترین گزینه ها در بین پارچه‌های طبیعی می باشد که در طراحی‌های مدرن و سنتی به کار می‌رود.
